Eğitim, soluksuz yükselen bir toplumun en önemli ve yadırganamaz değeridir.Bazen doğru ve güzel, bazen de kötü ve çirkin olarak nitelendirilebilir.Her ne olarak tasvir edilirse edilsin, eğitim; yaşamın o büyük lakin susuz kalmış akvaryumuna yetiştirilen bir ‘su’dur.O, bir nefestir.Yani yaşamak için olmazsa olmazdır…

Hâl böyle olunca ‘nefes’ olarak tasvir edilen eğitim konusunun bir de ‘eğitimci-öğretmen’ yani nefesi sağlayan boyutu oluşuyor.İşte eğitimi ikiye ayıran o fikir karmaşası burada kopmaktadır.Çünkü eğitimci bir fikir olduğunda, eğitim alan onun fikrini topluma yansıttığı bir ayna konumuna gelir.Yani nispeten ‘o’ olur.Ancak kendi yorumladığında ‘ben’ diyebilir, eğitim alan, kendine…

Peki, kendisine yorumlama özgürlüğü verilmeyen ya da farklı düşünmesi engellenen öğrencilere ne demeli? 1923 yılından bu yana ülkemizde uygulanan eğitimden bahsediyorum.Hani, kendi tarihinden kopuk, öğrenciyi kendi özüne yabancılaştırmaya çalışan bir eğitim biçimi olan…

12 yıllık eğitim hayatı boyunca sık sık engel gören öğrenci, artık  engeli geçemediğinden, engelin önündekinden medet ummaya başladı bugün.Kimse de o engeli araştırmasını istemedi ne yazık ki.Kimdi o saygı duyulması istenen? Bilmedi hiç, sadece önünde saygıyla eğilmeyi bildi.Öyle öğretildi çünkü.Aynen öyle!  Biz bu ülkenin fikirlerini işte böyle kaybettik.Hiç kimsenin araştırmasına izin vermeden, doğru kabul ettiklerimizi herkese doğru kabul ettirmeye çalışarak.Kaybettik, özgür fikirlerimizi…

Bakın, bilirsiniz ki karanlıkta kavga olmaz.İdeolojiler ise birer fenerdir.Her ne kadar onlardan uzak durmaya çalışsak da, eğitim konusunda, o fenerlere ihtiyacımız vardır.Fikrî mücadelemiz için, gelişmek için açık bir dille söylüyorum: ‘’Fikrî çatışmalara ihtiyacımız var!’’

Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki bir toplumu ayakta tutan yegane değer eğitimse, eğitimi geliştirecek olan da ‘’şuur’’dur:Tarih şuuru, milliyet şuuru, karakter şuuru… bu yön gösterici şiarlar olmadan gelişmeyi dilemek komedi olurdu.Sahi, bugün eğitimlerimizde hangisi var? İşte görüldüğü gibi bu şuurları beraber göremediğimizden bireycilik ortaya çıkıyor.Bireycilikle beraber ise bir tefrika şüphesiz giriyor.’’Bu ayrılığı başlatan da kim?’’ diye düşünmenize hiç gerek yok çünkü bireyciliği ve insan seviciliğiyle ön plana çıkan hümanizm ‘buradayım!’ diye bağırıyor.Baktığınızda ne kadar da masum gözüküyor değil mi? Ne kadar güzel, insanı yani kendini sev, gerisini boşver, sana bir şey olmasın da.Aman kime ne olursa olsun! E hani biz Müslümandık.Hani bizim dinimizin emirleri? Ama olsun, medeniyet dediklerine göre İslam ’çağ(!)-dışı’.Pekala o zaman kendi dillerinden konuşalım.Victor Hugo’nun bir sözüdür: ‘’ Zamanı gelmiş bir fikre engel olacak hiçbir kuvvet yoktur!’’ Şimdi bakalım, ülkemizde, eğitimde, dinsizliği denedik; hoca lazım oldu.Fenciliği denedik tefrika çıktı.Yabancı okulları denedik ölüme sürüklendik.E, ne kaldı geriye.Türkiye’nin umut ışıkları: İmam-Hatip okulları…

İmam Hatip okullarının temsili sloganı ‘’Ahlakın dün olduğu gibi, bugün de zirvede olduğu, şuurumuzun bütün gereksinimlerini yerine getirmeyi öğrenen ve getiren bir gençlik’’tir.Tabii ki böyle bir sloganla ortaya çıkan bir kurumun düşmanları olacaktır.Ve ne yazık ki bu düşmanlar kendilerinden korkanlardır.Nasıl mı? İmam- Hatip okullarında topluma tutulan bir ayna olmak da öğretilir.Yani karşısındaki olma.Peki bu insanlar kendi aynalarından neden korkuyorlar? Çünkü kendilerini bile doğru bulmuyorlar.Oysa inandıkları ‘hümanizm’e göre böyle olmaması gerekiyordu. Değil mi?

İşte böyle.İnsanlarımız kendi fikirleriyle çelişiyorlar.Oysa nedeni çok basittir: ‘’Kendi olmamaları!’’,

…

‘’Bakın bizler eğitimde bir adım geriye düşmüş olabiliriz.Ama bu demek değildir ki, ümidimizi kaybedeceğiz.Biz olmaktan vazgeçeceğiz.Aksine, biz kendimizi bulacağız artık.Müslümanlığımıza, tarihimize, birliğimize geri döneceğiz.’’ Bu sözleri söyleyen bir müdür, topa tutuldu dün.Kendisine ‘’ahlak bekçisi’’ ithamları atıldı.Oysa sadece ‘Yılbaşı Müslümanların değildir!’ diye uyarmıştı.Çünkü aynaya baktığında kendi fikrini görmek istiyordu.O fikirle yetiştirmek istiyordu İmam-Hatip öğrencilerini.Aslında asıl masum olan bu fikir değil midir? Ama bu müdürümüz sırf dini bir terim kullandığı için bu ithamlara maruz kaldı, hepimiz iyi biliyoruz.Oysa unuttukları tek şey şudur:Türkiye, bu baskın ideolojiden önce de Müslümandı, bugün de Müslüman.Sadece o ideoloji yüzünden yaşantısı farklı gibi gözükebilir ama bu gibi müdürlerimiz olduğu sürece asıl İslam’ın yükselişi geri dönecektir.Korkarım ki o geri dönüş, onlara kabus olacaktır.O ‘özgürlük’ dedikleri özgür olmayan sistem de yerle bir olacak, tıpkı devrimleri gibi kendini devirecektir.İşte o zaman gerçek fikirler ortaya çıkacaktır.O engellerin arkasına sığınanlar değil!

 

Fikir hocalarımızdan olan Ergin Kaya KIRBIYIK hocama fikirleri ve yapıtlarına bu vesileyle tekrar teşekkürlerimi sunuyorum.

Kalın sağlıcakla…

 

Transfer planlarının suya düşmesinin ardından Beşiktaş'ın tek kurtuluşu mevcut oyuncuların performansından geçiyor,kupa da Erzurum BB’ye karşı gösterilen performans bunun çok da kolay olmayacağını gösterdi bizlere.Devşirme sağ bek yaratmaya çalışan Abdullah Avcı oyuncuların sınırlılıkları ile yüzleşmiş durumda.Soğuk hava şartları da eklenince Beşiktaş takım halinde ‘’Artık dönelim İstanbul'a...’’ düşüncesine büründü.Maç öncesi ve sonrası maç saati hakkındaki şikayetlerini belirten Abdullah Avcı hafta sonu oynanacak olan Sivasspor maçında nasıl bir oyun felsefesi çizecek şimdiden merak konusu…Beşiktaş'ın bu durumda olmasının temel sebebi kesinlikle yeteneksizlik,oyuncuların maç içerisinde savunma reaksiyonları ile gol yollarında ki kaçırdıkları pozisyonlar Beşiktaş taraftarına saç baş yolduruyor.Yenilen gollere ve kaçan pozisyonlara bakıldığında bireysel ve takım olarak her pozisyon özelinde beceriksizlik göze çarpıyor.Kupa maçının ilk yarısın da Diaby ve Oğuzhan'ın kaçırdığı goller de canlı birer örnek oldu seyircilere.Beşiktaş takımı bu sınırlılık içerisinden sadece Caner ve N'koudou ile çıkabilir.Bu iki oyuncunun bireysel olarak yaratacakları mucizeler Beşiktaş'ı ayakta tutacaktır.Takımın sol beki Caner’in ve defansif orta sahası Atiba’nın Burak ve Llajic’ten daha çok gol ve asisti varsa burda bir tezatlık var demektir.Bu sıkıntı sezonun ikinci yarısında da yaşanacak gibi duruyor.Sınırlılıklar içerisinde bu takım şapkadan tavşan çıkarabilirse ne mutlu Beşiktaş Camiasına…

Çakma Balın içindeki Zehir: "Sosyaldemokrasi" Putperestliği !

Devrimcilik  ve  Düşünsel sürekli devrimcilik ilkesini benimseyen  Kemalistleri, "Muhafazakar" ve İçimizdeki  emekli öğretmenler"   olarak niteleyen  Kılıçdaroğlu'na Tahir Çalgüner'den  zehir zemberek bir cevap geldi.

CHP içindeki gayri millici Emekli hesap kitap uzmanı yöneticilerin,  "sosyal" ve "demokrasi" gibi iki kavrama devamlı atıf yapmasının gerekçesi;  kendilerinin çakma ideolojisine muhalif olan kesimleri  anti demokrat  veya muhafazakar olarak gösterme eğiliminde olmalarından kaynaklıdır diyen Tahir Çalgüner;  bir ideoloji olarak "Sosyal demokrasi"  afili ve ballı bir tamlama gibi olsa da gerçek öyle değil dedi.

İçimizde Yuvalanan Guguk kuşları!

CHP içindeki  baskın  Batıcı tipi sosyal demokrat/liberal  kadronun zaman içinde  Kemalizm ve kadrolarına karşı bir tür paralel bir parti yapılanması (PPY) oluşturduklarını belirten Çalgüner; sosyal demokratlara göre; cemaat ve tarikatlarla işbirliği yapmak normaldir.Eşit yurttaşlık altında federatif yurttaşlığı  savunmak da  sosyal demokrat bir eylemdir. Ama Kemalist ideolojide böyle bir durum söz  konusu olamaz diyerek bir anısını anlattı.: "CHP üst düzey emekli bir bürokratın anlattığına göre ; Alman sosyal demokratlarının, CHP'ye  vaktiyle "Ya Kemalizm.. Ya Sosyal demokrasi dayatması yapmasının aslında bu iki kavramın sentezinin bile yapılamayacağını, Alman'ın bile bildiğini göstermesi açısından önemlidir. dedi.

Natoculuk ne ise, Sosyalist Enternasyonal birlik de  Y-CHP için odur. 

*    Kılıçdaroglu  döneminde 3. Dünya ülkelerine özel  geliştirilen bu  ithal emperyalist  sosyal demokrasi ekolünün yeni ittihatçı kadrolar yolu ile partiye sızma süreci hat safhaya  ulaşmıştır.

*  Balın içindeki  sosyal zehri, demokrasi şırıngası ile  kitlelere enjekte etmeye kalkan kişiler,  Sosyalist Enternasyonalin emir kulu putperest devşirme siyasetçilerdir.

*  "Natocu" darbeci yapılanma ne ise, Sosyalist Ertenasyonal  birlik de Türk siyaseti için aynı  emperyalist odaktır.

Kemalizm; çakma bir Sosyal demokrasi manzumesinin  üzerine sürülen bir krema değildir. ATATÜRK'ü tarihi bir "yadigara" dönüştürüp eş zamanlı olarak ideolojisine ihanet etmek tabanda ters teper.

6 okun içinde "DEMOKRASİ" okunu göremeyenlere de;  okların ucuna  değil,  okların gösterdiği yere bakmalarını, SOSYALİTEYİ ise kendilerinde ve parti içi demokrasi anlayışlarında  aramalarını ve aynaya bakmalarını tavsiye ederi

Kur’an’da “rikab” sözcüğü nerelerde geçiyor?

Bakara, 177’ye göre sevdiğimiz maldan “rikab”a vermemiz gerekiyor. Fakat daha önceden akrabalara, yetimlere, gariblere, yolda kalmışlara, muhtaçlara diye sıraladıktan sonra “rikab” geliyor; yani “köle” geliyor. Buraya kadar sıralananlar zaten “kul” değil miler, niçin bir daha “kul” desin? Yani kavramları sıraladığına göre devamında yine “köle” kavramı gelir; “kul” terimi değil. Benzer durum başka ayetlerde de var (11). Allah Müslümanın savaşta kâfirlerle karşılaşınca onu “rikab” yani “etkisiz” kılmasını istiyor; ayet şöyle: “Artık kâfirlerle karşılaştığınız zaman onları güçsüz bırakıncaya kadar etkisiz kılın. Şiddetli bağlayın. Nihayet savaşı, onun ağırlıklarını bırakınca da onları, ister lütuf olarak veya fidye alarak (bırakın)…” (12) diye devam ediyor. Burada birçok kişi “fe darber rikâbi” ifadesini “boyunlarını vurun” şeklinde çevirmiş; sonra ne diyor “şiddetli bağlayın” yani sıkıca bağlayın. Boynu vurulmuş adamı bağlayamayacağınıza göre çeviri hatalı. Bu yüzden biz “er rikâbi” sözcüğünü adeta bir köle gibi teslim ve etkisiz anlamında “etkisiz kılın” olarak çevirdik. Çünkü bağlam ve mesajın bütünü çok önemli. “Rikab” sözcüğü burada bir fiil olarak geçiyor; bir eylem halidir. Eylemden dolayı mesajı bozmayacağı için “rekabet edin” de anlaşılabilir. O kadar farklı anlamlarda kullanılan ayetler var ki (13) biz bütün bunları tek tek değerlendirip anlam düzeltme çabasına girerek konunun dışına iyice çıkmadan sadece “rikab” kelimesinin “kul” ve “köle” sözcüklerinden hangisine daha uygun olduğunu inceleyelim.

Allah mümin bir kulun (abd) bir müşrikten daha hayırlı olduğunu söylerken “abd” sözcüğü geçiyor (14). Bunu “köle” diye çevirenler var ama hata ediyorlar. Allah köleyle evlenme misaline gerek duymuyor çünkü onu cariye misali vererek telafi ediyor. Sadece Nisa suresinin 92. ayeti bile “rikabe” sözcüğünün “kul” değil, “köle” anlamına geldiğini ispatlamaya yetiyor. Ayette “…o zaman bir mümin bir köle (rakabetin) hür bırakması (tahrîru)…” ifadesi çok önemli. Müslümanlar kimi hür bırakacaklar “kul”u mu, “köle”yi mi? Elbette “köle”yi. Başka bir ayette de aynı şekilde “tahrîru rakabetin” yani “köleyi hür bırakın” ifadesi (15) veya “rakabe” sözcüğünün geçtiği benzer bir ifade geçiyor (16). Her ne kadar kölenin durumu aynı kapıya çıksa da “memluk” sözcüğünün “sahip olunan”, “malik olunan”, “mülksüz” gibi anlamlarda çevrilmesinin “köle” sözcüğünden daha uygun olacağını başka bir ayetten anlıyoruz (17). Fakat bir açıdan “rikab”a “memluk” denebilir; çünkü kölelerin kendi evleri yok. Başka bir açıdan denemez; çünkü köleler efendileri tarafından bir mülkün içinde barındırılıyorlar. Bir ayette “abden memlûken” yani “mülksüz kul” anlamına gelebilecek bir ifade kullanılıyor (18). Allah son elçisine “abd” olarak hitabediyor (19) da neden “rikab” demiyor? Allah, İsa Mesih’in “abden” “kul” olduğunu söylüyor (20). Neden “rıkab” demiyor? Çünkü “köle”si değil, “kul”u… Bu ayette “abd” kökünden iki kelime geçiyor. Kim ona “ibâdeti” yani “kulluktan” çekinirse huzurunda toplayacağını söylüyor. Sonuç olarak “abd” yani “kul”a vahyediyor (21). Nuh’a da “abden” yani “kul” yakıştırması yapıyor (22). Zekeriyya’ya da “abdehu” yani “kul” diyor (23).  Davud’a da “abdenâ” yani “kul” diyor (24). Süleyman’a da “abdu” yani “kul” diyor (25). Eyyüb’e de “abdenâ” (kul) diyor (26). Lut’a da “abd” (kul) diyor (27). Şuayb da “abd” (kul) diyor (28). Musa da “abd” (kul) diyor (29). Yusuf’a kul (abd) diyor (30). İbrahim’e, İshak’a, Yakub’a “abd” (kul) diyor (31). İnsanlardan resul gönderiyor kul (abd) olsunlar diye (32). Fakat onlar kullardan üstünler (33); çünkü seçilmiş kuldurlar (34). Amaç ümmetin Allah’a kul olmalarını sağlamalarıdır (35).

Vahyettiği meleğe bile “abden min ibâdinâ” yani “kullarımızdan bir kul” diyor (36); bütün meleklere de “abden” (kul) diyor (37). Arz ve semalardakilerin tümünün “abda” yani “kul” olduğunu söylüyor (38). Ayetin Ona ulaşmayı dileyerek böylece Ona “abdin” yani “kul” olan herkes için olduğunu söylüyor (39). Allah “abdehu” (kuluna) kâfi olduğunu söylüyor (40). Allah “abdin” diyerek (kullarından) övgüyle söz ediyor (41). Sadece Allah’a “abd” (kul) olabiliriz (42). Allah kullarının üzerinde olduğunu söylüyor (43). Allah’tan başkasına “lâ ta’budûne” (kul olmayın) istiyor (44). İman edenlere (45) ve muhlislere (46) hususen kul (abd) diyor. İnsanların genelinden mi “kul” (abd) diye bahsediyor sorusu beni çok uğraştırdı. Anladım ki günahkâr (zunubi) müslümanlar dahi kullarıdırlar (47) ama kâfirler kulları değiller; zira inançlı değiller ve kulluk yapmıyorlar. Kul (abd) tebliğle muhatabdır (48). Bir ayette kâfirlerle kullarını (abd) kesin bir dille ayırırken kullarının Allah’tan başka dost edinmeyeceğini (49) ve insanların geneline hitaben kul (abd) olmalarını isterken “Ey insanlar, kul olun” diyor (50); buradan da anlaşılıyor ki herkes kul değil. Allah “ıbâd” (kullarını) gördüğünü (51); kulları için rızkından temiz olanı çıkardığını (52), kullarından dilediğine genişlettiğini ve daralttığını (53), dilediğine hayr isabet ettirdiğini söylüyor ve hemen ardından mağfiret ve rahmet edici olduğunu hatırlatıyor (54). Kâfirleri dâhil edecek hali yok… Nitekim kullarını şeytana uymama konusunda uyarıyor (55). Kullara zikr’den söz ediyor (56). “Salih kullar” (abd) ifadesini kullanıyor (57). Hatta elçi Süleyman salih kullardan olmayı dua ediyor (58). Elçilerden Musa ve Harun’un kavmi Allah’a kul (abd) olmuşlar (59).

Emrediyor “fa’budûh”, “va’budû” (kul olun) (60). Şeytanın bile hedefi “ibâdike” (kullar) (61). “Kısas bahsinde “kula kul” ifadesini bile sanki köleler sosyal insanlarmış gibi “köleye köle” diye çevirenler de var (62). Kur’an’da firavun ve onun ileri gelenleri Musa ve Harun’u kastederek diyorlar ki, “…inanalım mı iki beşere ve ikisinin kavmi bize kul olanlarken…” (63). Firavunun ilahlık iddiasını hatırlayın. İfadenin “bize kul olmasına rağmen” kısmı firavuna aittir. Çünkü Kur’an bütünlüğünden biliyoruz ki ilahlık iddiası olan ve kendisine kulluk isteyen firavunun kendisidir. Fakat “misli-na” yani “bizim gibi” kısmı ileri gelenlere aittir. Çünkü bir önceki ayetteki ifadede firavun ve ileri gelenler “vav” harfiyle yani “ve” bağlacıyla bir araya getirilerek “fir’avne ve meleihî” şeklinde ifade ediliyor.

Nur suresindeki 32. ayet beni çok uğraştırdı. Diyanet bunu şöyle çevirmiş: “Sizden bekâr olanları, kölelerinizden ve cariyelerinizden durumu uygun olanları evlendirin.” Ama ne köle ne de cariye kelimesi geçmiyor ki. Buna rağmen “min ibâdi-kum” ifadesini kimileri “sizin kölelerinizden” diye çevirmişler. Burada “ibâdikum” kelimesinin kökünde “abd” var. Bu durumda bunu “kulluk” olarak anlamamız gerekiyor. Çeviri yapan “sizin kullarınızdan” diye çevirmeyi uygun görmeyince “sizin kölelerinizden” demeyi kolay bir çıkış yolu olarak görüyor. İyi de “rikab” geçmiyor ki. Oysaki burada köleleri değil içimizde kulluk yapanları ifade ediyor. Ayet mealimiz şöyle: “Ve nikâhlayın sizden eşi olmayanları ve salihlerden kulluk yapanlarınızdan…” Bu durumda mesaj verilmiş oluyor. Ayet burada köleler veya cariyeler açısından değil, salih olanlar ve kulluk yapanlar açısından yaklaşıyor. Bunun içine bu vasıflardaki herkes girebilir. Salihlik yapanlar yani dürüst davrananlar (mesela şirk koşmadıkları için kendileriyle nikâhlanılabilen ve yemeklerinden yenilebilen ehli kitab) ve Allah’a kulluk yapanlar (yani son Resulü bilip inanmış Müslümanlar). Ne olacakmış? Evlendirmemiz gerekiyormuş. Sadece kendi çocuklarımızın ve diğer yakınlarımızın evliliğinden sorumlu değilmişiz. Sosyal bir sorumluluk yüklenmişiz. Salihlerin ve kulluk yapanların bekârların sorumluluğu bize aitmiş. Burada şuna dikkat çekmek isterim. Ayet 7.yüzyılda indiğinden o zamanın Nasranîleri arasında şirk koşmayanlar da vardı ancak bugün bütün Hıristiyanların şirke battığını müşahede ediyoruz. Bu yüzden eğer bugün Allah’a ortak koşmayan dürüst biri İslam’dan habersiz olarak varsa bu kişi bu ifademizin muhatabıdır ve bu kişiye İslam hurafesizce tebliğ edilmelidir. Çünkü böyle birinin İslam’a girmesinin önünde İslam’ın doğru anlaşılmasını engelleyen birtakım hurafeler vardır.

Osmanlı padişahları 620 yıl boyunca müşrik ecnebi kadınlarla evlendiler. Bu kadınların hiçbirisi tevhid ehli (Kitab ehli) değildi. Hıristiyan validelerin hiçbiri “İsa Allah’ın elçisidir” demedi; hepsi onun Allah’ın oğlu olduğuna inanan birer müşriktiler. Yahudisi de Musa’yı Allah’a ortak koşuyordu. Ama yine de evlendiler. Allah “Müşrik kadınları, mümin oluncaya kadar nikâhlamayın…” (64) buyurduğu halde yine de evlendiler. Bunların ehli kitab olduğunu sandılar. Ayette geçen ehli kitab’ın ayetlerin indiği çağda görülen ve Allah’a ortak koşmayan fakat son elçiden de henüz haberi olmayan dalaletteki Nasranîler ve Necaşi gibi Habeşliler olduğunu bilemediler. Bu müşrik olmayan ehli kitab son elçiyi tanıdıklarında İslama koşuyorlardı; günümüz haçlıları gibi istilacı müşrikler değillerdi. Bu ayetin devamında “ve le abdun mu’minun hayrun min muşrikin” ifadesinde geçen “abd” köklü sözcüğe rağmen “ve elbette bir mümin kul hayırlıdır müşrikten” diyeceklerine “ve elbette bir mümin köle hayırlıdır müşrikten” demişler. Sanki bir zenginin evindeki köleyi müşrikten hayırlı görüyor gibi; hayır, Allah’ın kulunu hayırlı görüyor. Bu kul Bilal gibi köle de olabilir, Ebu Bekr gibi köle sahibi de “kul” deyince hepsini içine alır. Demek ki “abd” sözcüğü “köle” değil, “kul”dur. Biz Türklerin “kul” sözcüğüne yüklediğimiz anlam “abd”ı daha iyi karşılamaktadır.

Allah Musa’ya Firavun’un sorumluluk bilinci olmayan zalim kavmine gitmesi için sesleniyor (65). Musa yalanlamalarından, öldürmelerinden, göğsünün daralıp dilinin dolaşacağından endişe ederek bu emri Harun’a vermesini istiyor (66). Allah’ta onunla birlikte gidip kendilerini elçiler olarak tanıtmalarını ve İsrailoğullarını serbest bırakıp kendileriyle birlikte göndermesini istiyor (67). Musa mesajını Firavun’a tebliğ edince, Firavun da Musa’yı çocukluğundan beri uzun zamandır kendisinin yanında yetiştirdiğini hatırlatarak inkârcılıkla suçluyor (68). Musa da -o zamanlar çocuktu- ve ne yaptığımı bilmez halde sarayda bulunduğunu hatırlatıyor. Hatta -vefa borçlanacağı kadar mutlu olmasa gerek ki çok mutlu olmadığından- ondan korktuğu için yanından kaçtığını ve daha sonra Allah’ın ona hüküm verme yeteneği bahşederek elçisi yaptığını söylüyor (69). Nimet diye başıma kaktığı iyiliğin İsrailoğullarını kul yerine koymanın bir sonucu olduğunu söylüyor (70). Böylece Musa ne Firavunun ilahlığını ne de kavminin ona kulluk yapmasına razı olmamıştır. Burada “abd” geçiyor. Dikkat edin bu Firavuna karşı köleliğe değil, kulluğa başkaldırıdır. Çünkü zenginler ve liderler köle edindiler; fakat ilahlık taslayanlar bununla da yetinmeyip kendisine kul olmalarını istediler. Mesela bir ayette cezası kesinleşenlere Allah lanetleyip gadab ettiğini söylerken maymunlara ve domuzlar (gibi) ve tâguta kul (abd) olduklarını söylüyor (71). Aslında Allah putlara kul (abd) olmalarını yakıştırmıyor (72); demek ki kendileri yakıştırıp akıbetindeki cezayı hak ediyorlar; hatta inanmamak için bahane buluyorlar (73). Zira Allah kullarından (ibâdihî) dileyeni/dilediğini hidayete erdiriyor, nimetlendiriyor (74). Sadece Allah’a kul olmaya çağıran İsa Resul (75) insan suretli maymunlar ve pislik içindeki vahşi domuzlara dönüşmüş insanlar tarafından zulme uğramadı mı? Hatta Allah’tan başka beşer oldukları halde dua edilenlere de “abd” (kul) hitabı var (76). Hatta elçi İbrahim babasına şeytana kul olmaması için yalvarıyor (77). Yani Allah’tan başka şeylere de kul olunabiliyor (78).

Allah kullarına (abd) zulmetmez (79); kullar kendilerine zulmederler (80); kullarını (abd) bağışlayıcıdır (81). Yani kulları günaha girip (82) tövbe edebilirler. Bu yüzden ayette kullukta sabırlı olunması emrediliyor (83). Fakat bazı kulları da öyle kolay kolay günaha çekilemezler. Hatta bazı kulları takvadırlar (84). Allah kullarına cenneti vaat ediyor (85). Resullerin gelme nedeni bile Allah’a kulluğa davettir (86). Allah semalarda ve yeryüzünde olan kimselerin hepsinin mutlaka Rahmana kul olarak geleceklerini söylüyor (87); onları tek tek adetlendirerek saydığını (88), gördüğünü (89), kıyamet günü onların hepsinin Allah’a ferd ferd geleceğini (90), imanlıları ve dürüstleri Rahmana muhabbet duyulanlardan kılacak (91). Dikkat edilirse kul olarak gelenler devamında açıklanıyorlar; onlar imanlı ve dürüst insanlardır. Allah, Firavun’un ordusundan uzaklaşmasını istediği Musa’nın berberinde bulunanlara da “kullarım” (abd) diyor ve endişe etmemelerini istiyor (92).

Kur’an’da “abd” yani kul olarak geçen daha birçok ayet var (93). “Abd” olarak geçen bütün ifadelere “kul” sözcüğü daha uygundur.

Bütün bu bilgilerden sonra “cariye” sözcüğünü incelediğimizde Türkçe 19 mealden sadece Muhammed Esed mealinin “mümin bir cariye” yerine, “mümin bir kadın” ve “mümin bir köle” yerine “mümin bir erkek” manasını verdiğini görüyoruz. Araplar cinsiyetine izafeten esir kadın köleye “emetun” demiş olup, “hizmetçi” manasında aslında hür veya köle olsun fark etmeksizin gelenekte zaten tüm kadınlar hizmet ederler. Anne de hizmet eden bir kadındır; “emetun” kelimesi ile anne anlamındaki “umm” kelimesi arasında bir ilişki vardır.

Kur’an’da “el câriyeti” sözcüğü “cereyan eden, akıp giden” anlamında “Muhakkak ki (tufanda) su taştığı zaman, sizi (akıp giden) gemide biz taşıdık” (94) ve “câriyetun” sözcüğü yine akıp giden “Orada akıp giden bir pınar vardır” (95) ayetlerinde kullandığımız köle kadın cariye anlamında olmayan birer sözcüktürler. Bu anlamda Kur’an’da hiç geçmeyen fakat her nasılsa hadislerin içine bu anlamda girmiş olan “cariye” sözcüğüne “Yanımda şarkı söyleyen ensardan iki cariye vardı…” (96) gibi hadislerde karşılaşabiliyoruz. Bu hadis gerçekten sahih ise Resulullah zamanında köle kadınlara da hür kadınlara da “emetun” kelimesi kullanılıyor olmalıdır; bu hadise bakılırsa “köle kız” değil, “genç veya olgun kadın” anlamına gelir. "Emetun" kelimesinin kökü “e-m-y” dir. Sonundaki “y” harfi çokluğu ve mübalağayı göstermek için müennes “t” ye dönüşmüş. Durum böyle olunca “emetun” kelimesinin Arapçadaki karşılığı “kimsesiz” “sahipsiz” “kocasız” kadın (veya erkek) anlaşılır. Fakat kocasız ve sahipsiz veya korumasız olanlar sadece köle kadınlar değil; fakir, yetim, kimsesiz kadınlar da aynı konumdadırlar. Fakat Kur’an dul kadınlara “seyyibâtin” derken, tam karşılığı olan bekâr yahut bakire kadınlara “ebkâren” demektedir (97). Kuran “eym” kelimesinin çoğulu olan “eyama”yı kullanarak “abd” ve “emetun” kelimelerini bununla açıklar (98). Öyleyse “abd” ve “emetun” kelimelerinin manası “eyama”dır, yani kimsesiz, bekâr, korumasız ve fakir kadınlardır. Çoğalma ve üretme işini üstlendikleri için “kadına emetün-imraetun-ümmün” deniyor. Hatta Kur’an’da bal yapan arıya, ağ yapan örümceye, karıncaya ve sivrisineğe yapılan referanslar hep müennes yani dişildir. “Emek” veya “emektar” yahut “emekli” sözcükleri de Türkçemize bu nedenle girmiştir. Köle kadının hizmetinden ve emeğinden dolayı bu isimle anılması normaldir. Ancak bu isim ona emaneten verilmiştir; yoksa emetun cariye olduğu için değil. Cariyeliğin kendisi zaten gelip geçicidir. Kadın üretkendir; “ümmet” millettir ve bunda çokluk ifade eden şedde vardır. “Emetun” kelimesini “umm” şekline dönüştüğünde de “çokluk” anlamında bir ifade ortaya çıkar; anne “doğuran”dır; çoğaltan kadındır. “Emetun” kelimesi kök itibarıyla “kadın”dır; cariye diye özel bir manası yoktur.

Her devirde ve herkesin kölesi-cariyesi varmış gibi düşünmek doğru ve gerçekçi değildir. Kur’an, cariye manası verilen "emetun" kelimesine sıfat olarak “mü’min” kelimesini kullanır. “Mü’min” kelimesi "emanet" anlamına da gelir. Arapların savaş sonucu elde ettikleri kadınlara “sahipsiz-kocasız-malsız-mülksüz kadın” anlamında "emetun" demeleri belli bir zamana aittir. “Emetun-imre-etun” gibi kelimeler “üreten-çoğaltan-çalışan” anlamına da gelmektedir. Köleler hizmet ve çalıştırılmak için tutulduğundan bu mana verilmiş olabilir. Kadın köle olsa da olmasa da hizmet ettiği için bu sıfatı sadece köle olana atfetmek sizce doğru mudur? Kur'an'daki kelimelerin gerçek karşılığı yine Kur'an’dadır, Arapların mahalli kullanımlarını esas almak, Kur’an’ı yanlış yorumlamaya neden olabilir. Kuran’a göre "eemtun" ve "abd" kelimelerinin manası “kimsesiz-fakir-eşsiz kadın ve erkek” demektir. Bu sıfatı taşıyan köle ya da hür herkes bu kapsama girer. Bunun alanını daraltıp "köle" ve "cariye" olarak sunamayız.

Ayet mü’min bir cariyenin müşrik bir kadından ve mü’min bir kulun müşrik birinden daha hayırlı olduğunu (99) bildirir. Cariyeye ihsanla davranmak zorundadır (100); nikah kıyılabilir (101); güvenli kılar (102). Nikah yoksa namahrem söz konusudur (103).

Bir münazaraya icabeten demiştim ki: Peygamberlerin ilk görevi Allah’tan aldıkları vahyi insanlara bildirmek yani “tebliğ”, ikinci görevleri de bildirdikleri bu vahyi açıklamak yani “tebyin”dir” derseniz, Kur’an’ın zaten mübin olduğunu ve Allah’tan bir açıklama olarak geldiğini yahut apaçık geldiğini söyleyen ayetlere ters düşersiniz. “Biz Kuranda manası tam olarak anlaşılamayan ayetleri efendimizin hadisleriyle ve fiilleriyle açıklığa kavuşturuyoruz” demek korunan Kur’an’ı korunmayan hadislere emanet etmek demek olur. Burada “efendi” kelimesi de yanlıştır; Resulullah etrafındakilerin arkadaşı ve imamı olmuştur; efendileri değil. Arapçada “Rabb” ve “Mevlâ” sözcükleriyle karşılanır. Fatiha 2’de âlemlerin (insanların) rabb’inin (efendisinin) yalnızca Allah olduğu bildirilmiştir. Siz hadislere de iman ettiğiniz için sizden sünni ekolün meallendirdiği bir hadisi ölçü getireyim: "Mutarrif İbnu Abdillah, babası (radıyallahu anh)'tan naklediyor: 'Benî Amir heyetiyle Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ın yanına gitmiştik: "Sen bizim efendimizsin!" diye hitap ettik. "Efendi, Allah'tır!" buyurdular. Biz: "Fazilette en ileride olanımız, mertlikte en başta gelenimizsin!" dedik. Bize: "Söylediğinizin hepsi bu veya buna yakın bir söz olsun. Şeytan sizi (mübalağalı medihlerde) koşturmasın!' buyurdular" (104). Fakat tabi hadisler söz konusu olduğu için aksine rivayetler de bulmak mümkündür (105). Bu münazaramı (106) yazdığımda sadece Allah'ın “efendi” olduğunu düşünmüştüm. Sonradan "efendi" sözcüğünün bizim kullandığımız manada "kul" değil de "köle" sözcüğünün karşılığı olduğunu fark ettiğimde Allah'a "efendi" denilemeyeceğini, “Rab” gibi bildiğimiz ve emin olduğumuz sözcükleri seçmemiz gerektiğini düşündüm. Nihayet daha sonra ise zihnimde bir level daha atlayıp Allah'ın zorlayıcı bir yönünün de olduğunu ve bu cihetten bakılınca "efendi" denilebileceğini düşündüm. Allah seçiyor kimin hangi anne babaya evlat olacağını ve bu zorunlu. Bu zorlayıcı iradenin kölesiyiz ama özgür irademizden dolayı da köle değiliz. Şu hâlde Allah'a "alemlerin efendisi" demek ancak bakıldığı cihete bağlı olarak doğru olabilir.

KAYNAKLAR:

11. Tevbe, 60.

12. Muhammed, 4.

13. Bknz. Haşr, 6.

14. Bakara, 221.

15. Maide, 89; Mücadele, 3.

16. Beled, 13.

17. Bknz. Nahl, 75.

18. Nahl, 75.

19. Bakara, 23; Enfal, 41; Kehf, 1; Furkan, 1; Zümer, 36; Necm, 10; Hadid, 9; Cinn, 19, Hicr, 49.

20. Nisa, 172; Meryem, 30; Zuhruf, 59; Nisa, 172.

21. İsra, 1.

22. İsra, 3; Kamer, 9; Tahrim, 10.

23. Meryem, 2.

24. Sad, 17.

25. Sad, 30.

26. Sad, 41, 44.

27. Tahrim, 10.

28. A’raf, 85.

29. A’raf, 128.

30. Yusuf, 24.

31. Sad, 45.

32. Muminun, 32.

33. Neml, 15.

34. Neml, 59.

35. Neml, 45.

36. Kehf, 65.

37. Nisa, 172; Enbiya, 26.

38. Meryem, 93.

39. Sebe, 9.

40. Zümer, 36.

41. Kaf, 8; Alak, 10; Bakara, 90, 186, 207; Al-i İmran, 30, 182; Hicr, 42; İsra, 1, 65; Enbiya, 27, 73; Muminun, 109; Nur, 55; Furkan, 63; Şuara, 52; Fatır, 28.

42. Bakara, 133, 138, 172; Al-i İmran, 64, 79; Enam, 56; Araf, 70; Yunus, 104; Hud, 2, 26; Ra’d, 36; Nahl, 114; İsra, 23; Kehf, 16; Fatiha, 5.

43. Bknz. Enam, 18, 61.

44. Bakara, 83; A’raf, 70.

45. İbrahim, 31.

46. Hicr, 40.

47. İsra, 17.

48. Enbiya, 106.

49. Kehf, 102.

50. Bakara, 21.

51. Al-i İmran, 15, 20.

52. A’raf, 32.

53. Kasas, 82; Rum, 48; Sebe, 39.

54. Yunus, 107.

55. İsra, 53.

56. Enbiya, 84.

57. Enbiya, 105.

58. Neml, 19.

59. Muminun, 47.

60. Al-i İmran, 51; Nisa, 36; Maide, 72; Enam, 102; Araf, 59, 65, 73; Tevbe, 31; Yunus, 3; Hud, 50, 61, 84, 123; Hicr, 99; Meryem, 30, 65; Taha, 14; Enbiya, 25, 92; Hac, 77; Muminun, 23; Neml, 91; Ankebut, 16, 17, 36, 56.

61. Nisa, 118.

62. Bakara, 178.

63. Muminun, 47.

64. Bakara, 221.

65. Bknz. Şuara, 10, 11.

66. Bknz. Şuara, 12, 13, 14.

67. Bknz. Şuara, 15, 16, 17.

68. Bknz. Şuara, 18, 19.

69. Bknz. Şuara, 20, 21.

70. Bknz. Şuara, 22.

71. Bknz. Maide, 60.

72. Bknz. Maide, 76; Yunus, 18.

73. Bknz. Nahl, 35.

74. Bknz. Enam, 88; İbrahim, 11; Nahl, 2.

75. Bknz. Maide, 117.

76. Bknz. A’raf, 194.

77. Bknz. Meryem, 44.

78. Bknz. Meryem, 49.

79. Bknz. Enfal, 51; Hac, 10.

80. Bknz. Fatr, 32.

81. Bknz. Tevbe, 104, 112.

82. Bknz. Furkan, 17; 58.

83. Bknz. Meryem, 65.

84. Bknz. Meryem, 63.

85. Bknz. Meryem, 61.

86. Bknz. Nahl, 36.

87. Bknz. Meryem, 93.

88. Bknz. Meryem, 94.

89. Bknz. Fatır, 45.

90. Bknz. Meryem, 95.

91. Bknz. Meryem, 96.

92. Bknz. Taha, 77.

93. Yasin, 22, 30, 60, 61; Saffat, 40, 74, 81, 132, 171; Sa’d, 17, 30, 41, 44, 83, 84; Zumer, 2, 7, 10, 11, 14, 16, 17, 22, 36, 53, 64, 66; Mu’min, 15, 44, 48, 60, 66; Fussilet, 14, 37, 46; Şura, 19, 23, 25, 27; Zuhruf, 15, 19, 59, , 64, 81; Duhan, 18, 23; Ahkaf, 21; Zariyat, 56; Necm, 10, 62; Kamer, 9; Hadid, 9; Tahrim, 5, 10; Nuh, 27; Dehr, 6; Fecr, 29; A’lak, 10; Beyyine, 5; Karia, 6; Kureyş, 3; Kafirun, 1, 2, 3, 4, 5.

94. Hakka, 11.

95. Gaşiye, 12.

96. Müslim, 892 no’lu hadis.

97. Tahrim, 5.

98. Nur, 32.

99. Bknz.Bakara, 221.

100. Nisa, 36.

101. Bknz. Nisa, 24, 25; Ahzab, 50.

102. Nur, 33.

103. Nur, 58.

104. Ebu Davud, Edeb 10, 4806.

105. Buharî, Fezâilu'l-Ashab'ın-Nebi 23; Prof. Dr. İbrahim Canan, Kütüb-i Sitte, Müsned, I/399; Buharî Enbiya, 3, Tefsiru sureti 17/5; Müslim, İman, 237, 238, Ebu Davud, sünnet, 12; Buharî, Sulh, 9; Ebu Davud, Mehdi, 8 gibi.

106. “Kur'an Mealiyle Fetva Verilir mi? Yazısına Cevap", 31.10.2018).